Lắp đặt bộ châm dinh dưỡng Venturi đúng cách

Bộ châm dinh dưỡng, hay còn gọi là bộ venturi có nhiêm vụ hút phân từ bể chứa và hòa tan các chất dinh dưỡng vào đường nước của hệ thống tưới. Các hệ thống tưới phổ biến hiện nay đều có thể kết hợp được với bộ châm dinh dưỡng để thay thế cách bón phân thông thường. Sự kết hợp này có rất nhiều ưu điểm như tiết kiệm thời gian và chi phí, ngăn chặn tồn dư nitrat trong đất lẫn cây trồng, phân bón được tưới đều các gốc cây. Nếu bạn đã đầu tư hệ thống tưới tự động hiện đại cho trang trại của mình, thì đừng bỏ qua bộ châm dinh dưỡng. Sự kết hợp hoàn hảo này sẽ giúp công việc trồng trọt trở nên nhẹ nhàng hơn bao giờ hết.

1.Thông số kỹ thuật ống Venturi, đặc điểm và phân loại bộ châm dinh dưỡng

Venturi được thiết kế tương thích với nhiều kích cỡ ống PVC trên thị trường trong khoảng từ 21 mm đến 60 mm. Tùy theo lượng nước yêu cầu cho trang trại mà tổng lưu lượng có thể lên tới 1900 lít/1giờ. Áp suất làm việc từ 0,7 đến 9,5 bar. Phân loại Venturi dựa theo kích cỡ đường ống PVC được mô tả trong bảng sau.

Ống venturi hút phân (dinh dưỡng) mà không tiêu tốn điện năng dựa vào nguyên lý Venturi. Vận tốc nước chạy qua điểm thắt (họng ống) tăng lên khiến cho áp suất tại đầu ra giảm đi so với đầu vào. Chênh lệch áp suất giữa 2 đầu venturi sẽ làm chất lỏng trong bể chứa phân bị hút lên họng ống và hòa đều vào hệ thống tưới. Mức độ chênh lệch áp suất nằm trong khoảng từ 15% - 75% theo nhà sản xuất để có thể tạo lực hút theo khuyến nghị. Chênh lệch càng cao, lưu lượng hút càng nhiều.

2.Kết hợp bộ châm dinh dưỡng Venturi với hệ thống tưới

Có rất nhiều cách để kết hợp venturi với hệ thống tưới, tùy thuộc vào vị trí địa lý, hệ thống cấp nước và hệ thống tưới sẵn có. Theo tài liệu nghiên cứu của tập đoàn công nghệ tưới tự động Netafim, có 6 cách để kết hợp Venturi với hệ thống tưới.

Cách 1: Venturi lắp trực tiếp vào đường ống chính

Đây là các lắp tiết kiệm vật tư và chi phí nhất. Tuy nhiên cách này chỉ hợp với đường ống PVC 48, 60 sử dụng venturi 1’’ hoặc 2’’, dòng chảy chậm và áp lực nước cao. Mức độ hao hụt áp qua hệ thống tưới không trở thành vấn đề. Phù hợp với những khu vườn nhà và trang trại cỡ nhỏ với hệ thống tưới đơn giản. Tuy nhiên đây là cách không được các chuyên gia khuyên dùng cho vườn cây lớn vì có quá nhiều bất cập.

Cách 2: Venturi lắp song song với bơm tổng

Tận dụng chênh lệch áp suất giữa đầu vào và đầu ra của máy bơm do tốc độ dòng chảy tăng, dung dịch từ bể chứa sẽ được hút vào hệ thống tưới. Hãy dùng thêm van một chiều nữa ở trước đầu vào của venturi nếu có thể, để ngăn hỗn hợp ở bể chứa tràn qua bơm khi tắt máy. Tuy nhiên các chuyên gia cũng không khuyên chọn phương án này vì có quá nhiều khuyết điểm.

Cách 3: Venturi lắp song song với van tiết lưu

Van tiết lưu có khả năng giảm áp ở đầu ra tạo chênh lệch áp suất giữa hai đầu. Tuy nhiên hãy lưu ý đến áp suất vận hành hệ thống tưới. Nếu áp giảm quá mức sẽ ảnh hưởng tới hiệu quả của hệ thống. Nếu áp đầu vào có biến động, áp đầu ra cũng biến động theo, ảnh hưởng tới cả hệ thống tưới. Vậy nên, tốt nhất là sử dụng bể nước trên cao để áp đầu vào ổn định thay cho dùng trực tiếp với máy bơm.

Cách 4: Venturi gắn song song với bộ điều áp

Cũng giống như van tiết lưu, tuy nhiên bộ điều áp có nhiêm vụ giữ áp ở đầu ra ở mức cố định cho dù áp suất đầu ra bị biến động. Giá thành của bộ điều áp đắt hơn van tiết lưu cũng là vì lí do này. Ngoài ra bộ điều áp còn kết hợp được với đồng hồ đo áp suất giúp người dùng theo dõi được áp ở cả hai đầu. Dễ dàng giám sát so với van tiết lưu. Đây là phương án hiệu quả, ổn định cho cả hệ thống tưới.

Cách 5: Bơm tăng áp lắp ở đầu vào venturi song song với đường ống chính

Hệ thống được trang bị thêm mấy bơm tăng áp. Áp suất tăng ở đầu vào lớn hơn đầu ra của venturi sẽ hút hỗn hợp trong bể chứa lên họng ống. Đây là phương pháp tốt cho bà con nông dân khi mà bơm tăng áp luôn đảm bảo chênh lệch áp giữa hai đầu venturi đủ trong ngưỡng làm việc từ 15%- 75%. Tuy nhiên, giá thành cho máy bơm tăng áp khiến cho phương án này tốn khá nhiều chi phí.

Cách 6: Venturi lắp song song với hệ thống tưới nhỏ giọt

Đây là cách kết hợp thường thấy giữa hệ thống tưới nhỏ giọt và venturi. Tương tự như cách số 4, việc lắp song song với bộ điều áp sẽ giúp người nông dân dễ dàng giám sát hệ thống tưới. điểm khác biệt duy nhất là   bộ lọc được thêm vào. Việc lắp song song như vậy sẽ tận dụng được độ chênh áp suất của cả bộ lọc và bộ điều áp.

Venturi vẫn có thể bỏ qua bộ lọc để lắp song song với mỗi bộ điều áp. Tuy nhiên áp qua bộ lọc đã giảm đáng kể và độ chênh lệch giữa hai đầu bộ điều áp cũng sẽ giảm theo. Điều này khiến lưu lượng phân hút qua họng ống cũng sẽ giảm.

3.Vấn đề hay gặp liên quan đến thiết kế bộ châm dinh dưỡng Venturi

Trong thiết kế hệ thống tưới phức tạp, ba yếu tố gồm bộ châm dinh dưỡng, hệ thống tưới và nhu cầu dinh dưỡng thực tế của vườn cây phải hợp thành một tam giác gắn kết chặt chẽ với nhau. Venturi đã được nhà sản xuất tính toán kĩ càng các chỉ số như lưu lượng hút và tổng lưu lượng nước tưới (ở mục 1). Thế nhưng chúng ta vẫn thường thấy những hướng dẫn tự làm venturi trên mạng và rất nhiều người làm theo. Tuy vẫn hoạt động theo nguyên lý, nhưng thông số quan trọng lại không thể biết được. Lời khuyên tốt nhất là hãy nhờ chuyên gia thiết kế cả hai hệ thống tưới và bộ châm phân cùng một lúc

1. Venturi không làm việc

Hãy kiểm tra mức độ chênh lệch áp giữa hai đầu venturi và tăng áp lực nước ở đầu vào Việc này sẽ trở nên dễ dàng hơn với cách lắp venturi ở phương án 4 và 6 (ở mục 2). Chênh lệch từ 15%- 75% là mức an toàn. Dưới 15%, quá nhỏ để có thể tạo lực hút. Trên 75%, khả năng nước trào ngược dòng về venturi do hệ thống tưới không dùng hết lưu lượng nước và làm triệt tiêu lực hút.

Cho trường hợp dưới 15% chênh lệch

• Với cách 4 & 6, có thể khắc phục ngay trong quá trình thi công hệ thống tưới bằng cách tăng độ cao bể nước, hoặc điều chỉnh ngay trên bộ điều áp.
• Lắp thêm bơm tăng áp nếu cân thiết (cho cách 1)
• Hãy tăng áp ở đầu vào venturi bằng cách tăng công suất máy bơm (cho cách lắp 2)
• Tăng công suất của bơm tăng áp (cách 5)
• Điều chỉnh căn cơ lại van tiết lưu (cách 3)

Cho trường hợp trên 75% chênh lệch

• Với cách 4 & 6, điều chỉnh nhanh bằng bộ điều áp
• Lắp van tiết lưu hoặc bộ điều áp (cách 1)
• Giảm công suất máy bơm (cách 2)
• Điều chỉnh căn cơ lại van tiết lưu (cách 3)
• Giảm công suất bơm tăng áp (cách 5)

Lưu ý, trong phương án 2, dòng điện cấp cho máy bơm không phải lúc nào cũng đều, đặc biệt là những vùng nông thôn Việt Nam. Do đó sẽ ảnh hưởng tới hệ thống tưới. Dòng điện yếu, bơm ko tạo đủ chênh lệch áp hoăc mạnh bất thường đều khiến venturi ngừng hoạt động.

2. Venturi hút không hết phân trong 1 chu trình tưới

Giả sử lượng nước tưới đã là phù hợp, nhưng venturi không hút đủ lượng phân yêu cầu cho vườn cây. Hãy tăng mức chênh lệch áp (vẫn trong ngưỡng 15% - 75%), để tăng lượng phân hút lên. Chỉ áp dụng được cho các cách 3, 4, 5 và 6.

Trường hợp đặc biệt, lượng phân cần hút vượt quá ngưỡng cho phép của venturi, khi đó phải thay venturi kích cỡ to hơn. Tuy nhiên sẽ có khả năng lưu lượng nước và áp suất của hệ thống hiện tại không phù hợp với venturi mới. Khi đó hệ thống phải thiết kế lại từ đầu.

3. Venturi bị tắc ở họng ống

Do nguồn nước đi qua họng ống bẩn và không thông qua bộ lọc. Hãy lắp thêm bộ lọc ở đầu vào venturi. Nguồn nước cấp cho bể chứa phân cũng nên thông qua bộ lọc.

Lưu ý, áp sẽ giảm khi nước qua bô lọc, chỉ số hiện lên ở bộ điều áp sẽ phải khấu trừ lượng áp hao hụt của bộ lọc mới là chỉ số áp suất đầu vào venturi. Áp hao hụt của bộ lọc sẽ được nhà sản xuất ghi rõ

Bộ châm dinh dưỡng không quá khó để lắp đặt. Nhưng để hiểu được bản chất để sử dụng đúng cách cần phải có chút am hiểu về khoa học và kỹ thuật. Mọi thắc mắc về bộ châm dinh dưỡng xin hãy liên lạc về tổng đài Smart Garden hoặc gửi mail về hòm thư tuoithongminh@gmail.com.