Nghiên cứu thực phẩm biến đổi gen GMO có thể gây vô sinh

Có bao giờ bạn tự hỏi thực phẩm ngày nay ảnh hưởng lớn như thế nào tới sức khỏe sinh sản của con người và chính bạn? Chúng ta thường hay đùa vui về một số thực phẩm nguy cơ làm yếu khả năng sinh lý nam giới hay giảm nội tiết tố nữ, nhưng ít ai biết được có một sát thủ ẩn mình gây vô sinh trong thực phẩm tiêu thụ hàng ngày len lỏi vào mọi ngóc ngách quán ăn, nhà hàng và cả siêu thị. Đó là thực phẩm GMO hay còn gọi là thực phẩm biến đổi gen. Đã có rất nhiều tổ chức trên thế giới nghiên cứu ảnh hưởng của GMO trong một loạt thực phẩm mà chúng ta ăn thường xuyên và đã có những cảnh báo chấn động.

Thực phẩm biến đổi gen trở thành vấn đề lớn khi nó có can thiệp vào khả năng sinh sản ngoài những vấn đề đã từng nghi vấn trước đó như gây ung thư hay suy dinh dưỡng. Từ năm 1970, lượng tinh trùng của nam giới theo một vài nghiên cứu đã suy giảm tới 40 đến 50% mặc dù dân số đã tăng lên gần 2 tỉ người.

Cảnh báo đã được đưa ra nhưng dường như nền công nghiệp chăn nuôi một mặt vì lợi nhuận, một mặt vì chuỗi cung ứng và công suất sản xuất khó có thể cắt giảm một sớm một chiều, vẫn sử dụng nguyên liệu thực phẩm GMO để làm thức ăn cho người và chăn nuôi.

Vấn đề nghiêm trọng hơn khi liên minh EU đã cấm sử dụng sản phẩm GMO trên toàn lãnh thổ châu Âu, trong khi Hoa kì vẫn cho phép sử dụng. Những tập đoàn thực phẩm xuyên quốc gia như Nestle, Heinz, Pepsi, Coke và Kellogg đã thay đổi công thức của họ trên châu Âu, cam kết không dùng GMO, nhưng ở những nơi khác thì lại là một dấu hỏi lớn. Không đâu xa mà tại Việt Nam, có thể thấy dòng chữ “exclusively export for Vietnamese market only” trên một vài sản phẩm – tức là xuất khẩu chỉ dành riêng cho thị trường Việt Nam. Điều đó cho ta thấy nguy cơ GMO tồn tại trong thực phẩm của chúng ta sử dụng hàng ngày do chế tài trong nước chưa thực sự theo kịp để phản ứng với vấn đề chung của thế giới.

Tại sao thực phẩm biến đổi gen lại nguy hiểm đến khả năng sinh sản của người và động vật?

Theo nghiên cứu của tổ chức American Academy of Environment Medicine (AAEM) nhấn mạnh rằng – “Có nhiều mối liên quan trực tiếp giữa thực phẩm GMO và vấn đề sức khỏe, nhiều hơn những phỏng đoán chung chung trước đây của khoa học”. AAEM cảnh báo tất cả các nhà nghiên cứu, y bác sĩ khuyên bệnh nhân và cộng đồng sức khỏe tránh xa tất cả các loại thực phẩm GMO (Rodriguez, H 2018).

Bộ y tế Autrian báo cáo năm 2008, theo công bố nghiên cứu riêng của họ, khả năng sinh sản con người bị ảnh hưởng tiêu cực do tiêu thụ thực phẩm GMO cũng như sức đề kháng. Kết quả báo cáo chỉ ra rằng, người sử dụng thường xuyên thực phẩm GMO sẽ mắc bệnh nhiều hơn, lão hóa nhanh và khả năng sinh sản kém đi bao gồm khả năng thụ thai kém, chất lượng tinh trùng yếu và gặp nhiều vấn đề trong thai kì (Rodriguez, H 2018).

Nghiên cứu nối tiếp những nghiên cứu và bằng chứng trở nên rõ ràng hơn. Các nhà nghiên cứu Autria đã thử nghiệm nuôi chuột thí nghiệm với chế độ dinh dưỡng trong đó 33% là ngô biến đổi gen trong vòng 20 tuần và so sánh với chuột được nuôi bằng hỗn hợp thức ăn không chứa GMO. Đội nghiên cứu đã chỉ ra số lượng chuột sinh ra thế hệ 3 và 4 ở nhóm nuôi bằng thực phẩm GMO ít hơn nhiều so với nhóm nuôi thức ăn thường (Poulter, S 2008), ngoài ra kích thước và trọng lượng chuột con còn bé hơn. Cụ thể, chuột nuôi với chế độ GMO có tỉ lệ sinh con non chết lên tới 95%, với nhóm chuột nuôi thường thì chỉ có 10% (Poulter, S 2008).

Jeffrey Smith trong cuốn sách Genetic Roulette – tạm dịch “Canh bạc biến đổi gen” dẫn chứng hơn 20 trang trại ở Bắc Mĩ nuôi heo bằng ngô GMO bị hội chứng vô sinh, thai giả và khả năng thụ thai thấp (Rodriguez, H 2018).

Hậu quả về lâu về dài đối với con người có thể hơn 100 năm sau mới rõ ràng, cũng như phải qua 3 đến 4 thế hệ chuột. Thế nhưng tại sao các công ty vẫn tiếp tục dùng thực phẩm GMO cho cả người và vật nuôi? Theo cơ chế của GMO, cây biến đổi gen chứa gen cấy giúp cây sản sinh độc tố giết chết côn trùng và sinh vật ăn phải. Điều này giúp chủ trang trại thu hoạch nhiều hơn và thu lãi nhiều hơn. 

Ở một câu chuyện khác, công ty Monsanto cấy gen kháng thuốc diệt cỏ Round up vào nhiều giống ngô, khoai tây và bông. Gen này được biết đến với tên gọi là Bt (Bacillus thuringiensis), gen của một loại vi khuẩn khiến cây trồng miễn nhiễm với độc tính của thuốc diệt cỏ. Trong một số nghiên cứu, những vi khuẩn mang gen Bt bị phát hiện tràn ngập trong hệ tiêu hóa của một phụ nữ đang mang thai. Do đó, EU đã có động thái cấm toàn bộ thực phẩm GMO trên toàn châu Âu.

Ngoài ra, không phải ngẫu nhiên các cây GMO lại không thể cho ra các thế hệ cây con thông qua hình thức thụ phấn thông thường. Các công ty tạo ra hạt giống GMO đã tắt gen mang chức năng sinh sản để cây GMO không tạo ra được các thế hệ f1. Một cách ràng buộc chủ trang trại phải liên tục mua hạt giống từ các công ty này.

Thực phẩm nào có nguy cơ là GMO?

Đậu nành, ngô và bông sợi là ba nhóm cây nông nghiệp có nguy cơ là thực phẩm biến đổi gen nhất. Hoa Kì và các nước châu Mĩ la tinh như Brazil đứng đầu trong danh sách xuất khẩu thực phẩm GMO.

Đậu nành – trong công nghiệp thực phẩm như sữa, mỹ phẩm và chăn nuôi gia súc. Tin buồn là gia súc như lợn và cá hồi nuôi sử dụng rất nhiều đậu nành làm thức ăn chăn nuôi và để đáp ứng nhu cầu thịt ngày càng tăng từ dân số, GMO là một giải pháp khó cưỡng của cả chuỗi cung ứng.

Việt Nam là quốc gia sử dụng đậu nành GMO nhập khẩu từ Mỹ được 20 năm nay. Một số làng nghề truyền thống làm đậu phụ và sữa đậu từ lâu đã sử dụng đậu nành GMO nhập khẩu từ Mỹ để sản xuất quanh năm.Giá của đậu Mỹ rẻ hơn đậu ta từ 2000đ đến 4000đ. Đậu nành truyền thống thì chỉ theo thời vụ từ 3 đến 4 tháng và cung không đủ cầu.

Ngô – là một trong những thức ăn chăn nuôi chủ chốt của bò, gà và cá. Cũng như đậu nành chủ yếu cho lợn, nhu cầu thịt bò ngày càng tăng khiến bò nuôi bằng cỏ và ngô hữu cơ không đủ sức cung. Ngô cũng là thành phần làm ngọt số một hiện nay. Siro ngô có mặt trong mọi sản phẩm đồ uống có ga, kẹo bánh và khó có loại đồ ngọt công nghiệp nào thay thế được chúng. Sản xuất xăng sinh học cũng gia tăng áp lực năng suất lên canh tác ngô toàn thế giới. 

Bông – không phải là thực phẩm nhưng trồng bông GMO góp phần tiêu diệt số lượng lớn côn trùng, hậu quả làm mất cân bằng hệ sinh thái.

Chúng ta càng đòi hỏi nhiều thịt trên bàn ăn, nguy cơ tiêu thụ thức ăn GMO càng cao (*). Điều đó tương đương với việc chúng ta sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt công nghiệp mua ở siêu thị, kể cả với những sản phẩm ở chợ truyền thống, có xuất xứ hay bày bán không nhãn mác kiểm định v.v. Đây là điều làm nhiều người khủng hoảng vì không thể kiểm chứng được sản phẩm. Ở Việt Nam, chúng ta vẫn loay hoay với việc quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm chứ chưa nói phải bàn đến GMO.

(*) Bộ nông nghiệp Mỹ USDA khẳng định rằng, thịt vật nuôi bằng chế độ có thức ăn GMO vẫn bị coi là thực phẩm GMO.

Tránh GMO như thế nào?

Sử dụng thực phẩm có chứng nhận Organic

Thực phẩm hữu cơ không chỉ là xu hướng mà còn là giải pháp nông nghiệp hiện đại. Tiêu thụ những sản phẩm có chứng nhận hữu cơ là 100% tránh được GMO. Hiện tại ở Việt Nam, 2 cơ sở uy tín chứng nhận sản phẩm nông nghiệp hữu cơ là Control Union và QHO QScert.

Dựa vào mật mã tem PLU

Nên nhớ rằng tiêu thụ các sản phẩm organic vẫn là lựa chọn tốt nhất. Việc dán tem này tại Việt Nam vẫn là không bắt buộc. Trừ khi các tiệm thực phẩm và siêu thị sẵn sàng thay đổi “mức giá khác” cho các sản phẩm GMO trên kệ so với thực phẩm Organic hay canh tác hóa học thông thường. Tem PLU có 5 chữ số - chữ số đầu tiên sẽ cho bạn biết thông tin cần:

Số 0 – sản phẩm không phải hữu cơ, canh tác hóa học bình thường

Số 8 – GMO

Số 9 – Sản phẩm hữu cơ

Sẽ có những tem PLU chỉ có “4 số” vì điều này là không bắt buộc kể cả ở Việt Nam.

Các sản phẩm nông nghiệp tại Việt Nam vẫn canh tác truyền thống và nông dân Việt không mặn mà lắm với hạt giống GMO. Chúng ta vẫn trồng và giữ lại hạt gieo từ mùa vụ này qua mùa vụ khác. Vậy để tránh GMO, hãy tránh sản phẩm chế biến sẵn và ăn ít thịt động vật hơn.

Nguồn,

Rodriguez, H 2018, “Research Indicates That GMO Could Be a Cause of Infertility”, Natural Fertility Info,

“https://natural-fertility-info.com/gmo-infertility.html”

Poulter, S 2008, “Why eating GM food could lower your fertility”, MailOnline, UK,

“https://www.dailymail.co.uk/health/article-1085060/Why-eating-GM-food-lower-fertility.html”